کتاب زئولیت ها و کاربرد آن ها در کشاورزی

پیشگفتار : زئولیت ها گروهی از آلومینوسیلیکات های هیدراته متبلور با خلل و فرج های ریز هستند که حاوی کاتیونهای قابل تبادل هستند که به طور برگشت پذیر آب را جذب و آزاد می کنند. در سال های اخیر، پس از شناسایی ویژگی های منحصر به فرد زئولیت ها، این ماده در کانون توجه رشته های مختلف قرار گرفت. زئولیت ها به طور کلی به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند که تا کنون بالغ بر ۸۰ گونه زئولیت طبیعی شناخته شده و بیش از ۱۵۰ گونه زئولیت مصنوعی نیز ساخته شده است.

بیش از ۸۰ درصد زمین های کشاورزی در ایران را خاک های مناطق خشک و نیمه خشک تشکیل می دهند. منابع آب یکی از سرمایه های ملی هر کشور است. از طرفی یکی از مهم ترین منابع محدود کننده افزایش سطح زیر کشت در مناطق خشک و نیمه خشک، آب است.

در گذشته که نیازهای جوامع بشری به آب در مقایسه با پتانسیل ها کمتر بود، این سرمایه طبیعی کمتر مورد توجه و اهمیت قرار می گرفت و غالبا منابع آب به حدی بود که هیچ گونه رقابتی در استفاده از آب ها ایجاد نمی شد. این موضوع در مناطق خشک و نیمه خشک حادتر و از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد. بنابراین مدیریت و برنامه ریزی صحیح برای استفاده بهینه از آب امری ضروری است. با استفاده از زئولیت می توان رطوبت خاک را برای مدت بیشتری در خاک نگهداری و در اختیار گیاه قرار داد. بنابراین کاربرد زئولیت می تواند باعث تعدیل در تاثیر تنش خشکی در گیاهان زراعی گردد.

خصوصیات فیزیکوشیمیایی منحصر به فرد زئولیت های طبیعی آنها را در بسیاری از کاربردهای کشاورزی و باغبانی سودمند نموده است. بنابراین کاربرد زئولیت ها از جنبه های مختلف می تواند به کمک زراعت بیاید بالاخص در شرایط وجود تنش خشکی که می تواند شرایط نامطلوب را بهبود بخشد. از طرفی کاربرد زئولیت ها در کاهش مصرف کودهای شیمیایی و تاثیر نامطلوب زیست محیطی حاصل از مصرف آنها، اثر شگرفی دارد.

در سال های اخیر چند طرح پژوهشی در زمینه کاربرد زئولیت ها در کشاورزی، دامپروری، حذف آلودگی های زیست محیطی و پرورش آبزیان انجام گرفته است و این کتاب می تواند مرجع ارزشمندی برای مطالعه دانشجویان و محققین رشته های مختلف به خصوص کشاورزی باشد. با وجود این که گزارش های متعدد علمی حکایت از وجود منابع عظیم زئولیتی در ایران دارد، اما می توان عنوان کرد که تقریبا در کشورمان تاکنون هیچ منبع علمی به زبان فارسی در این رابطه منتشر نگردیده است.

تعداد صفحات: 126 صفحه

فهرست مطالب کتاب کتاب زئولیت ها و کاربرد آن ها در کشاورزی :

• پیش گفتار
• فصل ۱: مقدمه
  • تاریخچه زئولیت ها
  • ساختار زئولیت ها
  • کاربردهای زئولیت ها
• فصل ۲: معرفی، طبقه بندی و روش های شناسایی زئولیت ها
  • ترکیب شیمیایی زئولیت ها
  • طبقه بندی زئولیت ها
  • طبقه بندی زئولیت ها بر اساس مشخصات ساختاری
  • کانال ها، قفسها، منافذ و غربال مولکولی
  • روش های شناسائی زئولیت ها
  • تعیین ترکیب شیمیایی نمونه ها به روش فلورسانس اشعه ایکس (XRF)
  • پراش سنجی اشعه ایکس (XRD)
  • روشهای تجزیه حرارتی
  • روش وزن سنجی حرارتی وزنی (TG)
  • تجزیه حرارتی تفاضلی (DTA) و گرماسنجی روبشی تفاضلی (DSC)
• فصل ۳: زئولیت های طبیعی و مصنوعی
  • کلینوپتیلولیت، فراوان ترین زئولیت طبیعی
  • ساختار کلینوپتیلولیت
  • کاربرد کلیتویتیلولیت در تبادل یونی
  • زئولیت های مصنوعی
  • مقدمه
  • سنتز زئولیت ها
  • فرآیندهای سنتز
  • زئولیت در ایران
  • استفاده از زئولیت ها در ایران
  • پراکندگی جغرافیایی زئولیت های طبیعی ایران
  • منطقه میانه
  • منطقه طبس
  • منطقه نی باغی
  • منطقه غرب آبادی مریم
  • منطقه جنوب شرقی سمنان
  • منطقه طلحه
  • منطقه رودهن
  • منطقه طالقان
  • منطقه کرمان
  • منطقه زاهدان
  • سایر مناطق
  • نمونه برداری از معادن زئولیتی
  • نمونه برداری
  • اساس نمونه برداری
  • نمونه برداری از جامدات
  • خرد کردن و آسیاب کردن
  • تعیین ساختار فیزیکوشیمیایی زئولیتها
  • تجزیه شیمیایی نمونه ها به روش کلاسیک (مرطوب)
  • اندازه گیری مقدار سیلیسیم
  • تعیین مقدار Al2O3 ،Fe2O3) R2O3 و TiO2)
  • بازیابی SiO۲ از رسوب های R2O3
  • تعیین مقدار تیتانیم به روش رنگ سنجی
  • تعیین مقدار آهن و آلومینیوم به روش جذب اتمی (AAS)
  • تعیین مقدار سایر کاتیون ها (Mg, Ca, K, Na)
  • تعیین درصد مواد فرار نمونه های زئولیت
  • تعیین ظرفیت تبادل کاتیونی نمونه های زئولیت
• فصل ۴: واکنش های تبادل یونی
  • مقدمه
  • مشخصه های مبادله کننده های یونی
  • ظرفیت تبادل یون (IEC)
  • تعادل جذب
  • تعادل انبساطی
  • گزینش پذیری و ضریب توزیع
  • روش های انجام عمل مبادله یون روی مایعات
  • سیستم پیمانه ای یا ناپیوسته
  • سیستم ستونی یا پیوسته
  • سرعت واکنش های تبادل یون
  • تئوری تبادل یون در زئولیت ها
  • تبادل یون در زئولیت ها و محاسبه ضرایب فعالیت در فاز زئولیت و فاز محلول
• فصل ۵: کاربردهای زئولیت ها
  • برخی از کاربردهای زیست محیطی زئولیت ها
  • استفاده از زئولیت ها برای حذف فلزات سنگین
  • جذب رادیو نوکلئیدهای مضر از پساب های رادیو اکتیو صنایع هسته ای
  • کاربرد در شوینده ها
  • کاربردهای زئولیت ها در استفاده از انرژی خورشیدی
  • کاربرد زئولیت ها در زراعت و باغبانی
  • اصلاح کننده های خاک
  • آزادسازی کنترل شده کردها با استفاده از زئولیت ها
  • آزاد سازی کنترل شده نیتروژن
  • آزادسازی کنترل شده فسفات
  • آزادسازی میکروالمنتها
  • مکمل کننده های خاک
  • مدیریت کودهای حیوانی
  • سیستم کشت زئوپونیک
  • تاثیر کاربرد زئولیت ها در اراضی شنی و مشکلات استفاده از کودهای دامی در این اراضی
  • تاثیر کاربرد زئولیت روی کیفیت بذر در شرایط تنش خشکی
  • مصرف زئولیت طبیعی (کلینوپتیلولیت) در پرورش طیور
  • کاربرد زئولیت ها در دامپروری
  • تأثیر زئولیت طبیعی (کلیتوپتیلولیت) بر تغذیه نشخوار کنندگان
  • مصرف زئولیت طبیعی (کلینوپتیلولیت) در پرورش آبزیان
  • کاهش تاثیر نامطلوب تنش خشکی با کاربرد زئولیت
  • آزاد سازی تدریجی کودها
  • برخی از تحقیقات انجام شده بر روی مصرف زئولیت ها در گیاهان زراعی
  • برخی تحقیقات گلخانه ای و آزمایشگاهی روی زئولیت ها
  • مضرات استفاده از کودهای شیمیایی بر انسان
  • کاهش مصرف کودهای شیمیایی با کاربرد زئولیت ها
  • استفاده از زئولیت ها در اصلاح خاک و افزایش کارایی مصرف کودها
  • فن آوری تولید کودهای زئولیتی
  • آزاد سازی کنترل شده نیتروژن از کودهای زئولیتی نیتروژنه
  • آزاد سازی کنترل شده فسفر از کودهای زئولیتی فسفره
  • پایداری زئولیت ها
• منابع و مآخذ