کتاب ارتباط آب و چوب

 رطوبت درخت زنده، بالای ۱۰۰ است؛ طوری که چوب در محیط اشیاع از آب تشکیل می شود. البته مقدار این رطوبت، قبل از هر چیز به گونه چوبی، سن درخت، نوع چوب، شرایط توده جنگلی و فصل سال بستگی دارد.

وقتی درخت قطع می شود، چوب آن شروع به خشک شدن می کند. اثرات این خشک شدن را در ظاهر می توان به صورت کاهش حجم چوب، ترک خوردگی و حتی ایجاد شکاف عمیق در آن مشاهده کرد. رطوبت چوب تقریبا بر روی تمامی خواص فیزیکی آن، تأثیر چشمگیر دارد؛ هرچند دانسیته چوب در رطوبت های مختلف با هم فرق می کند، که این موضوع، بیشتر به خاطر تغییرات حجم چوب در رطوبت زیر نقطه اشباع فیبر است.

چوب در حالت تر، هادی جریان الکتریسیته و گرماست، اما در حالت خشکه، در برابر این دو خاصیت فیزیکی، عایق است. اندازه طنین و شدت صدا در چوب، مقاومت های مکانیکی و در جهات مختلف چوب (به دلیل ناهمگن بودن بافت چوب) در حالت تر و خشکه با هم فرق می کند. معایبی همچون چین خوردگی و شان عسل شدگی بافت های داخلی یا ترک خوردگی سطوح چوب نیز، در نتیجه خشک شدن چوب ایجاد می شود. با این همه، اکثر خواص چوب، متأثر از مقدار رطوبت آن است.

بخشی از صفحات کتاب

رطوبت چوب به دو شکل در بافت های آن وجود دارد:

به صورت آب آغشتگی در دیواره سلول ها و به صورت آب آزاد در خلل و فرج و حفره های سلولی، وقتی آب آغشتگی، تمام دیواره سلولی را اشباع کند، به این حد از رطوبت، «نقطه اشباع فیبر» گویند. از آنجا که آب آغشتگی با رطوبت نسبی هوا در تعادل است، در رطوبت نسبی ۱۰۰%، دیواره های سلولی از آب اشباع می شوند. البته مقدار این حد رطویت در گونه های مختلف چوب فرق می کند، اما به طور متوسط، مقدار آن را برای تمام گونه ها ۳۰% در نظر می گیرند.

در بالاتر از این مقدار رطوبت، آب اضافی به صورت آب آزاد در حفره های سلولی و خلل و فرج چوب قرار می گیرد. ضمن آنکه تغییرات مقدار رطوبت در محدوده آب آزاد، بر روی خواص چوب، تأثیر چندانی ندارد.

برای درک بهتر اثرات رطوبت بر روی چوب، بررسی و مطالعه خواص آب، ساختمان میکروسکپی چوب، قوانین نفوذپذیری و جذب و دفع رطوبت در چوب و اثرات آنها در فصول مختلف این کتاب، به بررسی این موارد می پردازیم.

فهرست مطالب کتاب ارتباط آب و چوب :