مزرعه نو | مرجع آموزشی کشاورزی ، دام و طیور ، آبزی پروری و منابع طبیعی و…
پسته درختی دو پایه است گلهای نر و ماده به صورت خوشه و بطور جانبی بر روی شاخه های یکساله ظاهر می شود. پسته همانند سایر درختان خزان دار جهت تکمیل جوانه گل نیاز به سرمای معینی در طول خواب زمستانی دارد. درخت پسته به رطوبت هوا و همچنین به رطوبت بالای خاک حساس بوده و باعث پوسیدگی یقه می شود. تطابق زمان گلدهی در پسته بین نر و ماده مهم می باشد.
احداث باغ پسته در مناطقی که تابستان گرم و خشک طولانی برخوردار می باشد توصیه می گردد.
رطوبت نسبی در زمان گلدهی و گرده افشانی باعث کاهش بازده گرده افشانی و در نتیجه کاهش تشکیل میوه می شود. رطوبت محیط در زمان گرده افشانی 35-۵۰ درصد مناسب است و نیاز سرمایی بطور متوسط ۱۰۰۰ ساعت صفر تا ۷ درجه سانتیگراد است.
مراحل احداث باغ پسته
قبل از احداث باغ بررسی مسائلی از قبیل شرایط آب و هوایی، منطقه مورد نظر، عوامل اقتصادی، آزمایش خاک و آب، تسطیح و آماده سازی زمین، تهیه نقشه باغ به منظور احداث باغ حائز اهمیت می باشند.
روش های کاشت پسته
- در محل اصلی به صورت بذر و پیوند آن
- کاشت در کیسه های پلاستیکی در محیط خزانه و سپس انتقال به زمین اصلی
فواصل کاشت
به منظور کاشت درختان پسته معمولا فاصله 3 تا 4 متر بین درختان و 4 تا 6 متر بین ردیفها توصیه می شود.
زمان کاشت
به صورت بذر و در نیمه دوم اسفند تا اواسط فروردین ماه به عمق ۳-۲ برابر طول بذر.
کاشت و انتقال نهال پسته در زمین اصلی
نهال های گلدانی را با توجه به دوره رشد 3 إلى 4 ماه بعد از کاشت بذر و در اوایل فصل بهار به زمین اصلی انتقال می دهیم.
در صورت تمایل به کشت نهال در زمین اصلی، در خاک های نامرغوب، گودالی به عرض 0.5 تا ۱ متر و عمق 1.5 متر ایجاد و بعد از برداشتن خاک چاله فرو ریختن خاک مرغوب و مقداری کودهای آلی کاملا پوسیده، به کاشت نهال اقدام می کنند. در خاک های مرغوب، چاله هایی به قطر 40 سانتی متر و عمق 60 سانتی متر که جای کافی برای استقرار ریشه نهال داشته باشد ایجاد می گردد.
مهمترین خاک برای کاشت پسته بافت متوسط (شنی لومی) می باشد.
عملیات داشت درخت پسته
آبیاری گیاه پسته در دوران نهالی (سالهای اول و دوم کشت) با دور آبیاری ۷ روز انجام می گیرد. از سال سوم تا حدود ۱۰ سالگی (شروع محصول دهی اقتصادی) دور آبیاری 14 تا ۲۰ روز یکبار بسته به نوع خاک اعمال می گردد در درختان بارور در ماه های تیر و مرداد دور آبیاری ۲۵ تا ۳۵ روز بسته به نوع خاک (سبک تا سنگین) توصیه می گردد. انتخاب انواعی از سیستم های آبیاری تحت فشار که یکنواختی پراکنشی آب و نهایتا تنظیم آبیاری و جلوگیری از تنش خشکی را تامین نماید توصیه می گردد.
پیوند درختان پسته
بهترین نوع پیوند، پیوند لوله ای و شکمی بوده که بسته به میزان رشد درخت در سن (۲ تا ۳ سالگی به همراه قطور شدن شاخه اصلی) انجام می گیرد.
در اسفند ماه نهال های ۳-۲ ساله پسته در زمین اصلی سر برداری می شوند. پس از رشد جوانه های جانبی، بسته به نوع آرایش تنه درخت، ۳-۱ شاخه جانبی بر روی پایه اصلی نگهداری شده و سایر شاخه ها حذف و بر روی شاخه های باقیمانده عملیات پیوند لوله ای انجام می گیرد.
گرده افشانی درختان پسته
گرده افشانی و لقاح از درخت نر به ماده فقط توسط باد صورت می گیرد. نسبت آن یک درخت نر به ماده ۹ الی ۱۵ درخت است که بستگی به نوع باغ دارد، و درختان باید در مسیر باد غالب منطقه باشد. مهمترین مشکل توسعه درختان پسته در شهرستان ماهنشان مربوط به گرده افشانی و پر شدن مغز می باشد؛ به همین منظور باید از ارقام تجاری پیوندی احمد آقایی و اکبری که در این منطقه از عملکرد مناسب دارند به همراه درختان چند منظوره گرده زا نر به تعداد مناسب با پیوندک گیری از باغ مادری معرفی شده صورت گیرد.
- یکی از علت های مهم کاهش محصول باغات پسته ناکافی بودن تعداد درختان گرده دهنده می باشد.
- حداکثر فاصله درخت نر گرده دهنده و درختان ماده پسته ۲۰ متر می باشد.
مصرف کودهای شیمیایی
به منظور تغذیه صحیح درخت پیشنهاد می شود با انجام آزمایش خاک و برگ توصیه های کودی صورت پذیرد.
نیتروژن (ازت)
در زمان رشد اولیه نهال باید با کود اوره استفاده شود تا نهال رشد رویشی مناسبی داشته باشد. کمبود آن رشد، باروری و تولید محصول را محدود می سازد. کمبود ازت موجب زردی برگ ها، رگبرگها و دمبرگ ها، ریزش زودتر از معمول برگها در پائیز و کم مغز شدن و سبکی دانه ها می شود. کود ازته مصرفی در باغات پسته در ۳ نوبت اواخر اسفند یا اوایل فروردین، ۱۰ تیر لغایت ۳۱ تیر، و اواخر مرداد مصرف شوند بازدهی بالاتری می توانند داشته باشند.
پتاسیم
در صورت کمبود این عنصر در گیاه پسته حاشیه برگ ها به سمت بالا پیچیده و همچنین حاشیه سوختگی قهوه ای را نشان می دهند. در باغات فاقد پتاسیم در خاک های با بافت سنگین و رسی می بایستی مقادیر زیادی از کودهای پتاسه درون شیار کردن مصرف شود. محلولپاشی با کودهای حاوی درصد بالای پتاسیم و همچنین کاربرد کودهای پتاسه محلول در آب همراه با آب آبیاری در زمان پر شدن مغز می باشد.
روی
روی در مرحله گرده افشانی و جوانه زدن دانه های گرده نقش اصلی را ایفاء نموده و موجب تسریع در رشد لوله گرده شده و در نتیجه امکان لقاح و تشکیل میوه را افزایش می دهد. مصرف خاکی سولفات روی در چالکود به همراه کود حیوانی به میزان حداقل ۲۵۰ گرم به ازای هر درخت در باغات دچار کمبود، همچنین محلولپاشی سولفات روی پس از برداشت و اواخر اسفند هنگام تورم جوانه ها و در اوایل خرداد ماه در باغات پسته توصیه می گردد.
بر
در فعالیت های زایشی، گرده افشانی نقش ایفاء می نماید. در صورت کمبود محلولپاشی اسید بوریک در پائیز پس از برداشت و با اواخر اسفند هنگام تورم جوانه ها توصیه می گردد.
تخصصی ترین و جامع ترین پکیج آموزشی پرورش پسته
پکیج آموزشی پرورش پسته شامل کتاب ها ، نشریات ، ویدیوها و نرم افزار آموزشی در زمینه احداث باغ پسته ، تکثیر و کشت ، برداشت ، انبارداری ، بازاررسانی و مصرف پسته می باشد . بسته ای نایاب از اطلاعات بروز و کاربردی برای پسته کاران ، دانشجویان رشته کشاورزی و کلیه علاقه مندان
کودهی به روش چالکود
روش صحیح چالکود :
- انتخاب محل مناسب برای احداث چاله های کردی به فاصله 1.20 الی 1.5 متر از تنه اصلی درخت در محل سایه انداز می باشد.
- تعداد چاله ها حداقل ۲ تا 4 عدد در اطراف تنه درخت می باشد.
- ابعاد چاله ها به اندازه ۵۰*۵۰*۵۰ یا در 40*40*40 سانتی متر می باشد.
- خاک درون چاله تماما بیرون ریخته شود.
- قسمت پایین چاله را با کود دامی پر می کنند.
- کودهای شیمیایی توصیه شده با 5 کیلوگرم کود دامی پوسیده مخلوط و در ته چاله ریخته گردد.
- بقیه چاله ها با کود دامی پوسیده پر شود.
- چاله ها در مسیر آبیاری احداث گردد.
- بلافاصله پس از کوددهی چاله ها آبیاری شود.
هرس درختان پسته
1- هرس فرم درختان پسته
شکل مناسب برای فرم درختان پسته فرم جامی می باشد. این شکل باعث به وجود آوردن شاخه های بارده قوی و اسکلت مناسب می باشد.
2- هرس باردهی درختان پسته
هرس باردهی پسته شامل هرس تنک شاخه، هرس سربرداری و حذف پاجوش و شاخه های خشکیده آلوده می باشد.
3- هرس سربرداری
هدف در این روش جلوگیری از رشد رویشی بیش از حد جوانه انتهایی و تقویت جوانه های جانبی می باشد.
4- هرس پاجوش ها
از بین بردن شاخه های پاجوش که دارای رشد عمودی هستند و تنه جوش هایی که از شاخه های اسکلتی اولیه ایجاد می شوند و بر روی نفوذ نور به درون تاج اثر می گذارند و محل مصرف قوی مواد غذایی و آب می باشند الزامی می باشد.
کنترل علف های هرز پسته
به صورت مکانیکی و شیمیایی در طول سال انجام شود.
کنترل آفات پسته
1- پسیل معمولی پسته (شیره خشک)
سمپاشی نقاط آلوده باغ زمانیکه روی ۵۰ درصد از برگ های درختان بطور متوسط ۱۰ تا ۱۵ پوره آفت وجود داشته باشد.
مبارزه: استفاده از سم مونتو با غلظت ۲ در هزار
۲ – پروانه چوبخوار پسته
لارو آن وارد سر شاخه و خوشه شده و از مغز محور چوب و خوشه تغذیه می نماید.
مبارزه: در اوایل بهار و پس از ریزش بیش از ۵۰ درصد گلبرگها با استفاده از حشره کش لاروین در هزار می توان بر علیه آفت مبارزه نمود.
3- پروانه میوه خوار پسته
بهترین زمان مبارزه با این آفت یک هفته بعد از پیک خروج حشرات کامل تقریبا مصادف با تشکیل دانه های پسته (نیمه دوم اردیبهشت) می باشد.
مبارزه: میتاک 1.5 در هزار و یا متاسیستوکس 1.5 در هزار
بیماری های پسته
1- پوسیدگی طوقه (گموز) و ریشه پسته
بهترین روش مبارزه با این بیماری رعایت موارد پیشگیری در زمینه کاهش رطوبت و خشک نگه داشتن طوقه درختان می باشد.
2- نماتدهای مولد غده ریشه پسته
مبارزه : ۱- استفاده از پایه های مقاوم ۲- عدم کشت پسته در زمین های شنی 3- استفاده از کود پتاسه 4- استفاده از سم راگبی 5- 15 گرم در متر مربع.
مراحل برداشت پسته
زمان رسیدن میوه: میوه هنگامی می رسد که پوسته میانی به راحتی از پوست بیرونی جدا شود و همزمان با قطع تدریجی رنگریزه های سبزینه به رنگ بنفش و سرخ تغییر یابد.
روش برداشت
برداشت بوسیله دست : پس از رسیدن محصول، برداشت آن باید سریعا انجام گیرد. عملیات برداشت بوسیله کارگر با رعایت کامل اصول بهداشتی انجام می شود.
نویسندگان : مجید نجفی، مهدی طاهری، خلیل پیمان، بهنام اجاقلو، سیامک نمیمی
