لیموی پرشین لایم
گیاه پرشین لایم برای اولین بار از تاهیتی در آسیای شرقی به نقاط دیگر برده شد به همین دلیل این گیاه را تاهیتی لایم نامیده اند. با توجه به این که از ایران به استرالیا و آمریکا انتقال یافته است آن را پرشین لایم نیز نامیده اند.
در ۳۵ سال قبل پیوندک آن توسط آقای مهندس یونس ابراهیمی از کالیفرنیا به ایران انتقال داده شد. در سال ۱۳۷۷ توسط امیر رضا توکلی از دو اصله درخت موجود در مؤسسه تحقیقات مرکبات کشور تعدادی پیوندک جهت انجام بررسی سازگاری آن با اقلیم جنوب کشور تهیه و جنبه های مختلف این رقم در ایستگاه تحقیقات داراب مورد مطالعه قرار گرفت. امروزه کشت و کار این رقم به دلیل خصوصیات کیفی بالا و مقاومت به بیماری جاروک لیمو ترش در مناطق جنوبی کشور در حال توسعه بوده و یکی از ارقام تجاری لایم می باشد.
آشنایی با برخی ویژگی های پرشین لایم
- پتانسیل تولید بالای محصول
- کیفیت بالای میوه (پر آب، بدون بذر، پوست شفاف و نازک)
- قابلیت نگهداری آب میوه
- قابلیت فرآوری میوه درجه ۲ و۳ به لیموی عمانی
- درختان به دلیل پیوندی بودن سریع به محصول می روند.
- ریزش کم محصول در زمان برداشت
- قابلیت نگهداری میوه پس از برداشت به مدت طولانی تر از مکزیکن لایم
- محصول پرشین لایم ۲۰ روز زودرس تر از مکزیکن لایم است.
- مقاومت به بیماری جاروک لیموترش
- حساسیت رقم نسبت به قارچ ناتراسیا
- عدم تطابق با اقلیم های بسیار گرم با وزش بادهای سوزان
- طول عمر درختان بین ۱۰-۱۲ سال
پایه ی مناسب پرشین لایم
به منظور انتخاب بهترین پایه برای پرشین لایم در سال ۱۳۷۸ طرح تحقیقاتی بررسی اثرات پایه های مختلف بر خواص کمی و کیفی سه رقم لایم شامل (پرشین لایم، لایم بی تیغ و مکزیکن لایم) در ایستگاه تحقیقات داراب به مرحله اجرا درآمد و نتایج در دو فاز رویشی و زایشی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در بین ۶ پایه مورد استفاده پایه های ولکامریانا و نارنج به عنوان بهترین پایه از لحاظ خصوصیات کمی و کیفی محصول می باشند.
هم چنین نتایج طرح تحقیقاتی در فاز رویشی نشان داد که درختان پرشین لایم نسبت به سایر ارقام تحمل پذیری بیشتری نسبت به سرما دارند هر چند میزان آفتاب سوزی بر روی این درختان بیشتر مشاهده شد.
مقاومت پرشین لایم به بیماری جاروک لیمو ترش
انجام تحقیقات میدانی و گلخانه ای بر روی رقم پرشین لایم حاکی از آن است که این رقم نسبت به بیماری جاروک لیمو ترش مقاوم می باشد.
مطالعات تکمیلی در مورد مقاومت این رقم در شرایط طبیعی باغات آلوده نیز نشان داد که پرشین لایم در کانون آلودگی در باغات منطقه رودان نیز پس از ۵ سال استقرار نهال به بیماری جاروک آلوده نگردید لذا با اطمینان می توان این رقم را مقاوم به بیماری معرفی نمود.
راه کارهای مقابله با بیماری ناتراسیا در پرشین لایم
پرشین لایم از جمله ارقام حساس به بیماری ناتراسیا می باشد. قارچ ناتراسیا در پرشین لایم به عنوان عامل ثانویه عمل نموده که با بعضی از مراقبت های باغبانی و رعایت اصول بهداشتی می توان میزان خسارت زایی این قارچ را به طور موثری کاهش داد:
- استفاده از نهال سالم در احداث باغ
- محافظت نهال پرشین لایم در سال های اول رشد از تشعشع مستقیم آفتاب توسط پوشش برگ خرما یا توری های محافظتی
- کاشت درختان پرشین لایم به صورت سیستم مربع به منظور سایه اندازی بیشتر
- پوشش تنه درختان با دوغاب آب آهک و کائولین ۲ درصد به منظور حفاظت از تابش مستقیم نور خورشید
- رعایت اصول بهداشتی خصوصا هرس سر شاخه های خشک و سوزاندن آنها
- کاهش دمای سطح درختان و باغ با استفاده از سیستم بارانی و مالچ
- آبیاری منظم درختان و جلوگیری از تنش خشکی
- استفاده از قارچکش های نفوذی خصوصا اکسی کلرور مس ۵ در هزار یا محلول بردوفیکس
- رعایت اصول تغذیه به منظور افزایش مقاومت درختان به بیماری و تحریک رشد درختان
مناطق مستعد پرورش پرشین لایم
تحقیقات میدانی و تجارب عملی نشان می دهد که درختان پرشین لایم مناسب مناطق گرم و معتدل استانهای جنوبی بوده که دارای حداکثر دمای ۴۲ درجه سانتیگراد و حداقل ۱- درجه سانتیگراد می باشند. وجود گرمای شدید همراه با بادهای سوزان از عوامل محدود کننده توسعه این رقم بوده و در صورت کاشت در این مناطق می بایست با یکی از روش های پوشش محافظتی نظیر (توری، کائولین ۲ درصد، برگ خرما و …) درختان را محافظت کرد.
نویسنده: امیررضا توکلی