امروزه رویکرد جهانی به سمت کشاورزی ارگانیک است در این سیستم از کشاورزی که شاید برگرفته از کشاورزی سنتی می باشد سعی بر این است تا از نهاده هایی که منشاء شیمیایی دارند استفاده نشود (بخاطر تاثیر نامطلوب و اثرات باقیمانده مصرف انواع سموم ، کودهای شیمیایی ، هورمون ها).
با توجه به اینکه یکی از شعار سال های گذشته سازمان بهداشت جهانی: ایمنی غذا از مزرعه تا سفره بوده است و از آنجایی که محصول توت فرنگی عمدتا به صورت تازه خوری به مصرف می رسد لذا تولید محصول سالم توت فرنگی و ارگانیک بودن آن اهمیت زیادی دارد.
همانطوری که می دانید توت فرنگی منبع خوبی از فیبر، ویتامین C، فولات، پتاسیم و آنتی اکسیدان ها می باشد. که باعث افزایش سلامت قلب، کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان ها و در کل ارتقا سلامتی بدن می شود. این محصول دارای مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان ها مثل الاژیک اسید و آنتوسیانین بوده که باعث پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی می گردد. توت فرنگی را به عنوان بمب سلامتی می دانند. بدلیل دارا بودن رنگدانه قرمز (آنتوسیانین)، خواص ضدالتهابی باعث بهبود عملکرد مغز و تقویت سیستم گوارشی می باشد.
روش های پیشگیرانه جهت کاهش مصرف سموم در تولید محصول سالم توت فرنگی
1- استفاده از ارقام تجاری و اصلاح شده بجای ارقام محلی. ارقام محلی بدلیل داشتن میوه های ریز از کیفیت بالایی برخوردار نبوده و قدرت ماندگاری پائینی دارند و نسبت به آفات و بیماری ها حساسترند، ولی ارقام اصلاح شده دارای میوه بسیار درشت، سفت با قدرت ماندگاری بالا و همچنین دارای عملکرد بالا و مقاوم به آفات و بیماری ها نیز هستند.
۲- استفاده از نشاهای سالم و عاری از بیماری های ویروسی، چنانچه در کشت و کار توت فرنگی از نشاهای سالم و استاندراد استفاده گردد و این نشاها از مراکز مطمئن و معتبر تهیه و تأمین گردند.
3- استفاده از روش های نوین کشت بجای کشت های سنتی. در کشت های سنتی بدلیل بالا بودن تراکم بوته ها، تهویه در مزارع بخوبی صورت نگرفته و باعث شیوع بیماری های قارچی می گردد ولی در کشت های نوین و کشت توت فرنگی به صورت ردیفی و روی پشته ها باعث کاهش آفات و بیماری ها در مزارع می گردند و همچنین در کشت های نوین استفاده از مالچ پلاستیکی بخاطر جلوگیری از رشد علف های هرز نقش بسزایی در کاهش مصرف علفکش ها دارد.
۴- توجه ویژه به تغذیه مناسب توت فرنگی و مصرف بهینه عناصر غذایی
۵- کنترل بیولوژیکی و مدیریت تلفیقی آفات و امراض و علف های هرزه (استفاده از کودهای آلی و بیولوژیک). استفاده از ترکیبات طبیعی مانند پودر سیر، فلفل و یا اسانس های گیاهی که دارای خاصیت ضدمیکروبی و ضد قارچی می باشد.
۶- رعایت تناوب زراعی در کنترل آفات و بیماری ها و علف های هرز مؤثر است.
7- استفاده از دستگاه پری کولینگ یا سرد کننده اولیه باعث افزایش ماندگاری محصول توت فرنگی می گردد.
8- استفاده از روش آبیاری قطره ای باعث کاهش جمعیت علف های هرز ( کاهش مصرف علفکش ها ) می گردد. بنابراین با توجه به محدودیت اراضی و آب در کشور و به منظور حداکثر بهره برداری اقتصادی و فراهم نمودن شرایط پایدار در تولید بایستی از روش های صحیح علمی در کاشت، داشت و برداشت محصول توت فرنگی استفاده نمود.
زمان کشت نشاء توت فرنگی
در مازندران توت فرنگی را اواسط پائیز قبل از خواب زمستانه و بعد از آنکه بوته رشد رویشی خود را انجام دهد می کارند. قبل از کشت نشاء برگ های نشاء را حذف و ریشه ها باید آرایش گردد یعنی نوک ریشه ها اگر خشک شده است جدا شود سپس ریشه ها را از هم باز کرده تا کاملا آزاد شوند و در یک قارچکش (ردومیل یا رورال تی اس) ضد عفونی و سپس اقدام به کشت کنیم. هرچه فاصله بیرون آوردن نشاء از خاک و کاشت آن در زمین اصلی کمتر باشد ریشه بوته بهتر خواهد بود. البته نشاءهای خارج شده از خاک تا ۲-۳ هفته هم (بسته به شرایط نگهداری) می توان نگهداری کرد.
رعایت نکاتی در کشت نشا توت فرنگی
- داشتن رطوبت کافی زمین (حالت گاور و بودن زمین)
- حذف برگها و آرایش ریشه ها (در نشاهای ریشه لخت).
- ضدعفونی ریشه ها
- انتقال مرحله ای نشا به زمین اصلی
- رعایت عمق مناسب کاشت نشا
- آبیاری اولیه بعد از کاشت نشا
- انتقال نشا گلدانی در مرحله ۲-۴ برگی
عمق کاشت نشا
عمق کاشت باید طوری باشد که جوانه انتهایی زیر خاک مدفون نشود، در ضمن نباید آنقدر سطحی کاشته شود که باعث بیرون ماندن ریشه ها از خاک شود. درست در محل طوقه باید کشت گردد، گودال باید به اندازه کافی وسیع باشد تا ریشه ها در داخل آن باز شده به راحتی گسترش پیدا کند.
روش کشت روی پلاستیک
زمین را به صورت جوی و پشته در می آوریم. فاصله پشته ها از یکدیگر حدود ۴۰ سانتیمتر؛ عرض پشته ها ۱۰۰-۸۰ سانتیمتر و ارتفاع پشته حدود ۲۰ سانتیمتر می باشد. روی پشته ها با توجه به عرض پشته ۲ تا ۴ ردیف توت فرنگی با فاصله ۲۰-۲۵ سانتیمتر می کارند. فاصله بوته ها روی یک ردیف ۲۵-۳۰ سانتیمتر می باشد.
به واسطه کشت ردیفی و روی پشته کلیه عملیات داشت و برداشت آن نیز به راحتی صورت می گیرد. روی پشته ها را با پلاستیک مشکی پوشانده و لوله های آبیاری قطره ای زیر پلاستیک قرار می دهیم روی پشته ها به فاصله ی ۲۵ تا ۳۰ سانتی متر در ۲ تا ۴ ردیف سوراخ شده و در هر سوراخ یک بوته کشت می گردد.
مزایای استفاده از مالچ پلاستیکی
استفاده از پلاستیک مشکی در کشت با پلاستیک توت فرنگی مانع از رشد و جوانه زنی علف های هرز می گردد و مشکل وجین توت فرنگی به کلی حل می گردد. همچنین مانع از تبخیر آب و از دست رفتن رطوبت خاک شده که باعث کاهش نیاز آبی گیاه می گردد پلاستیک بدلیل حفظ گرمای خاک باعث رشد بهتر بوته و زودرسی محصول و جلوگیری از سرمازدگی احتمالی می گردد.