استفاده از تکنیک ها و روش های مدیریتی از ارکان اصلی افزایش تولید و ارتقاء بهره وری در صنعت آبزی پروری محسوب می گردد. یکی از مهمترین این تکنیک ها مدیریت تولید لایه ای است که مدیر مزرعه با توجه به نیازهای بیولوژیکی گونه پرورشی و با بررسی و شناخت پتانسیل ها و امکانات و ظرفیت مفید طراحی شده مزرعه، اقدام به تدوین برنامه و رهاسازی بچه ماهی در لایه ها و اوزان مختلف در فواصل زمانی مشخص می نماید.
تولید لایه ای در آبزی پروری یکی از روش های مدیریتی در افزایش تولید و ارتقاء بهره وری در آبزی پروری به شمار می رود.
اهداف تولید لایه ای در آبزی پروری :
- استفاده مطلوب از تمام فضاهای موجود
- بهره برداری بهینه از آب
- بهره برداری بهینه و با برنامه از آب برگشتی
- افزایش تولید در واحد سطح و حجم
- تولید ماهی و گردش مالی در تمام طول سال
- ایجاد ثبات در بازار
- افزایش تراکم
- کاهش سطح مفید مزرعه و کاهش هزینه ثابت
- کاهش میزان سرمایه در گردش
عوامل موثر بر تولید لایه ای آبزیان :
- تعداد استخر و حجم مفید آنها
- دبی و دمای آب
- ارتفاع از سطح دریا
- خوراک و برنامه تغذیه ای مناسب
- مرز خفگی یا اکسیژن محلول مجاز خروجی
- اکسیژن محلول آب ورودی
- محاسبه افزایش اکسیژن در اثر ریزش در ردیف های پایین و کل اکسیژن محلول قابل استفاده
- نیاز اکسیژنی ماهیان در اوزان مختلف
- تجهیزات و محاسبه اثربخشی آنها
- تامین بچه ماهی با وزن مشخص و در زمان مناسب
- بالانس لایه ها و تهیه جدول تولید لایه ای
جدول تولید لایه ای
نیازها و مشکلات تولید لایه ای در آبزی پروری :
- تامین بچه ماهی در زمان مناسب و وزن مناسب و کیفیت مناسب
- کنترل مداوم کیفیت آب، تغذیه و رشد ماهیان و مقایسه با برنامه
- تامین خوراک مناسب با کیفیت مطلوب و FCR ثابت
- به کارگیری نیروی متخصص جهت برنامه-ریزی و اجرا
نتیجه اجرای طرح :
استفاده از این شیوه مدیریتی علاوه بر کاهش نقدینگی مورد نیاز و عرضه محصول به صورت برنامه محور و توزیع نرمال محصول در طول سال و ایجاد ثبات در بازار مصرف، موجب ارتقاء بهره وری و افزایش 50 تا 100 درصدی محصول تولیدی می گردد.
نویسندگان: حسن زارع، سید مرتضی موسوی، نادر حقیقی