مزرعه نو | مرجع آموزشی کشاورزی ، دام و طیور ، آبزی پروری و منابع طبیعی و…
سطح زیر کشت توتستان های استان گیلان حدود شش هزار و پانصد هکتار تخمین زده می شود. وجود درختان ضعیف و خشکیده ناشی از پوسیدگی ریشه توت در اغلب توتستانها رفته رفته به معضلی اساسی برای درختان توت منطقه بدل گردیده است. از آنجایی که برگ توت تنها منبع تغذیه ی کرم ابریشم می باشد، کیفیت و کمیت آن بر روی مقدار پیله حاصل از پرورش کرم ابریشم و کیفیت آن بسیار مؤثر است، بنابراین عدم چاره اندیشی بنیادی برای کنترل بیماری های درختان توت می تواند مخاطره ای جدی برای صنعت نوغانداری منطقه محسوب گردد. نظر به اینکه استان گیلان قطب اصلی تولید پیله و تخم نوغان کشور است، این معضل تبعات اقتصادی سوئی را به دنبال خواهد داشت که مصائب ناشی از آن در مرحله نخست دامنگیر کشاورزان منطقه خواهد بود.
با توجه به اینکه علایم بیماری زمانی بروز می کند که قارچ عامل بیماری روی گیاه استقرار یافته و از مدتها قبل فعالیت خود را آغاز نموده است، مبارزه با آن عملا بسیار دشوار است. به همین سبب ضروریست که باغداران با آگاهی از نحوه انتقال و انتشار بیماری، از طریق انهدام پایه های آلوده و ضدعفونی خاک از پیشروی بیماری جلوگیری کنند.
علایم بیماری
درختان آلوده به دلیل دارا بودن برگهای زرد (مراحل اولیه ظهور علایم بیماری) و یا داشتن ظاهری خشکیده و بدون برگ (مراحل پیشرفته)، که ناشی از آسیب دیدگی اندامهای زیرزمینی گیاه است به خوبی قابل تشخیص می باشند. در بخشهای زیرزمینی درخت نیز علایم پوسیدگی به وضوح مشهود بوده، بطوریکه پوست در ناحیه طوقه و ریشه به راحتی از قسمتهای زیرین آن جدا می گردد. در پوسیدگی طوقه نیز به دلیل آسیب دیدن آوندها، پژمردگی درختان اتفاق می افتد.
خسارت بیماری این بیماری ابتدا با ضعیف کردن درختان توت سبب افت کمی و کیفی برگ شده نهایتا سبب خشکیدگی کامل درخت می گردد و خسارتهای قابل توجهی به توتستانها وارد می نماید، زهکشی نا مناسب و وجود رطوبت فراوان در منطقه طوقه و ریشه در تشدید بیماری بسیار مؤثر است.
عامل بیماری
از میان قارچهای جدا شده از مناطق آلوده، سه گونه Lasiodiplo Fusarium solani, dia theobromae و F.oxysporum به عنوان مهمترین عوامل بیماریزا شناسایی شدند. هر سه قارچ متعلق به شاخه Ascomycota بوده، اولی به رده Dothideomycetes دو قارچ بعدی به رده Serdaromycetes تعلق دارند.
راههای کنترل بیماری
- انهدام کامل درختان آلوده از طریق جمع آوری و سوزاندن آنها
- ضد عفونی خاک منطقه آلوده با استفاده از آهک، فرمالین و یا بنومیل (به نسبت 5.1 تا ۲ در هزار).
- زهکشی مناسب خاک و جلوگیری از ایجاد حالت ماندابی در پای درختان
- اجتناب از کاشت درخت در منطقه آلوده به مدت یک تا دو سال
- استفاده از کنترل کننده های بیولوژیک مانند باکتریهای آنتاگونیست
تحقیقات انجام یافته، اثر بخشی این باکتریها را در کنترل قارچهای عامل پوسیدگی ریشه در شرایط آزمایشگاه، گلخانه و توتستان به اثبات رسانده است و کاربردی نمودن این روش از طریق تولید انبوه و تجاری این فراورده های بیولوژیک می تواند نقش مهمی در پیشگیری از توسعه بیماری داشته باشد.
