نحوه خسارت
زنگ زرد گندم در بهار معمولا زودتر از سایر زنگ های غلات ظاهر می گردد. ابتدا روی برگ های جوان جوش هایی که محتوی اسپورهای بهاره زرد یا نارنجی رنگ هستند تشکیل می گردد. این جوش ها گرد و حدود نیم میلیمتر طول دارند و به تدریج دست به دست هم داده و به صورت خطی یا نواری به موازات رگبرگ ها، هر دو سطح برگ را فرا می گیرند. جوش های مزبور علاوه بر برگ گاهی ممکن است روی غلاف، خوشه، گلوم و گلومل بوته نیز ظاهر گردد. دانه خوشه های آلوده بی اندازه کوچک، چروکیده، فاقد نشاسته و غیر قابل استفاده است. چنانچه شخصی وارد یک مزرعه آلوده به زنگ شود اسپورهای نارنجی رنگ عامل بیماری به لباس های او می چسبد و از همه مشخص تر در صورت مالش انگشت روی برگ، گرد نارنجی رنگ مشاهده می گردد. در اواخر دوره رشد گندم اسپورهای پاییزه عامل بیماری که در داخل جوش هایی سیاه رنگ قرار دارند بیشتر در سطح زیرین برگ ها روی خطوط کوتاهی تشکیل می شود.
زمان پیدایش زنگ در دو مرحله ذیل می باشد:
مرحله اول قارچ بعد از نفوذ در پاییز به صورت میسیلیوم در نسج برگ باقی مانده و در اواخر زمستان و اوایل بهار جوشهای اولیه ظاهر می شوند که در این دوره کانون اولیه در چند برگ به صورت چند جوش بوده و در مرحله دوم از بهار تا هنگام درو محصول می باشد که در این دوره نه تنها کانونهای اولیه گسترش می یابند بلکه در نتیجه تکرار سیکل تولید و انتقال اسپور بیماری بتدریج توسعه خواهد یافت. هنگامی که رطوبت آزاد (باران یا شبنم) وجود داشته و دما بین ۱۰-۲۰ درجه سانتی گراد باشد بیماری سریعا گسترش می یابد.
نحوه کنترل بیماری
- استفاده از واریته مقاوم ، نیمه مقاوم و متحمل
- تراکم مناسب بوته (استفاده از مقادیر کمتر بذر در واحد سطح )
- رعایت زمان کاشت مناسب
- استفاده بهینه از کود ازته
- جلوگیری از هر گونه عاملی که باعث افزایش علفی شدن گیاه شود
- کشت بصورت موزائیکی : (کشت مخلوط رقم های مختلف)
- از بین بردن علفهای هرز خانواده گندمیان مرغ و جو دم موشی و باقیمانده گیاهان آلوده
- مبارزه شیمیایی: با توصیه کارشناسان