مزرعه نو | مرجع آموزشی کشاورزی ، دام و طیور ، آبزی پروری و منابع طبیعی و…
با افزایش جمعیت جهان و افزایش تقاضای بازار، تحول صنعت آبزی پروری به منظور تأمین نیاز و تقاضای پروتئینی بشر یک امر ضروری می باشد. به دلیل اهمیت اقتصادی، صنعت میگو یکی از سریع ترین صنایع پرورشی در آبزی پروری در دهه های اخیر بوده است.
تلاش های گسترده ای برای افزایش تولید میگوی گونه سفید غربی از طریق توسعه شیوه های پرورشی متراکم و فوق متراکم صورت گرفته است. با این حال در شیوه های پرورشی متراکم میگوها توسط بیماری ها و تنش های محیطی مختلفی تهدید می شوند که منجر به تغییرات قابل توجهی در میزان تولید و بازماندگی میگو می شود (شکل 1).
نقش اصلاح نژاد در پرورش میگو
اصلاح نژاد، علم پیش بینی و انتخاب حیواناتی است که از شایستگی ژنتیکی بالاتری نسبت به میانگین جمعیت برخوردارند تا به عنوان والدین نسل بعد منظور شوند. این روش بنظر ساده، اساس پیشرفت ژنتیکی در تمام برنامه های اصلاح نژادی است. با وجود اینکه آبزی پروری سریع ترین بخش از نظر تولید پروتئین حیوانی در جهان می باشد، در حال حاضر تنها حدود ۱۰ درصد از تولیدات این بخـش بر اساس حیوانات بهبود یافته ژنتیکی است.
اصلاح نژاد در صنعت میگو، علی رغم داشتن یک سابقه کم ۲۰ ساله، دستاوردهای چشمگیری را در بر داشته است. اصلاح نژاد میگو برای برخی از صفات اقتصادی همانند رشد و مقاومت در برابر بیماری ها منجر به افزایش بهره وری و تولید در این صنعت شده است (شکل ۲).
نقش مدیریت بهینه آب در پرورش میگو
مهمترین عامل در رشد و زنده مانی میگو ، کیفیت آب است. لذا پرورش دهندگان باید با مدیریت مناسب بتوانند در حد امکان شاخص های فیزیکی و شیمیایی آب را در دامنه مطلوب و بهینه حفظ کنند. مهمترین شاخص های آب که موثر بر کمیت و کیفیت تولید هستند عبارتند از: دما، شوری، pH، آمونیاک و اکسیژن محلول در آب. لاین های اصلاح نژاد شده میگو نیاز به شرایط بهینه محیطی دارند در غیر این صورت نمی توانند پتانسیل ژنتیکی خود را بروز دهند (شکل (۳).
نقش مدیریت تغذیه در پرورش میگو
مدیریت تغذیه لاین های اصلاح نژاد شده میگو یکی از اساسی ترین نکات برای موفقیت در تولید میگو است. غذا یکی از مهمترین عوامل موثر در سیستم پرورشی میگو است که حدود ۵۵ تا ۶۰ درصد هزینه پرورش در روش متراکم و حدود ۴۰ درصد هزینه پرورش در روش نیمه متراکم را به خود اختصاص می دهد. لاین های میگوی بهبود ژنتیکی یافته نیاز به تغذیه اختصاصی از لحاظ کیفیت و کمیت غذا دارند (شکل ۴).
نقش کنترل بیماری ها در پرورش میگو
رسیدن به اهداف تولید پایدار میگو پرورشی مستلزم استفاده از لاین های بهبود ژنتیکی یافته و عاری از بیماری و پرورش طبق اصول ایمنی زیستی است. بیماری ها و همه گیری ناشی از آنها به عنوان اساسی ترین مشکل در سیستم های پرورش متراکم میگو، مورد توجه قرار گرفته اند. امروزه لاین های میگوی سفید غربی مقاوم به ویروس سندرم تورآ، ویروس سندروم لکه سفید و بیماری باکتریایی نکروز حاد هپاتوپانکراس تولید شده اند. با این حال اگر بار میکروبی در حد معمول باشد، لاین های میگوی اصلاح نژاد شده می توانند در برابر آن مقاومت کنند ولی اگر خیلی بالا باشد، میگوها از بین خواهند رفت. بنابراین رعایت اصول ایمنی زیستی نظیر استفاده از تورهای حفاظتی ضد پرنده و خرچنگ، حوضچه های ضدعفونی و مواد شیمیایی ضروری است.
نقش مکانیزاسیون در پرورش میگو
استفاده از هر نوع فناوری و تجهیزات در سیستم های پرورش میگو به ویژه شیوه های پرورشی متراکم می تواند موجب افزایش سرعت کار، ارتقا بهره وری، کاهش هزینه های تولید و کاهش سختی کار شود. به عبارتی مکانیزاسیون استفاده از فناوری روز برای رسیدن به توسعه پایدار در آبزی پروری است. برای مثال با استفاده از غذاده های خودکار می توان تعداد وعده های غذایی بیشتر و مقدار غذای کمتری در هر وعده را در اختیار میگوها قرار داد. بنابراین ضمن پخش غذا در دامنه وسیعی از سطح استخر در زمان های مشخص پلت های غذا ماندگاری بیشتری در آب خواهند داشت و کارایی غذادهی افزایش می یابد.
نتیجه گیری
لاین های میگوی اصلاح نژاد شده نیاز به تغذیه، شرایط محیطی و پرورشی بهینه دارند. حتی برای لاین های مقاوم بـه بیماری نیز رعایت اصول ایمنی زیستی و مدیریتی ضروری است. در غیر این صورت نمی توانند پتانسیل ژنتیکی تولیدی خود را بروز دهند.
نویسنده: رضا پسندیده
