مزرعه نو | مرجع آموزشی کشاورزی ، دام و طیور ، آبزی پروری و منابع طبیعی و…
تاریخچه
کشت توت فرنگی در ایران از حدود اواخر دوره قاجار متداول شده است ولی از دیرباز، گونه ها و نژادهای خودرویی از آن در جنگلهای شمال ایران بطور فراوان یافت می شود که میوه های آن ریز می باشد. اولین رقم اصلاح شده توت فرنگی در زمان صدارت اتابک اعظم از فرانسه به ایران وارد شده و به همین دلیل به نام اتابکی خوانده می شود. سابقه تحقیقات بر روی توت فرنگی در ایران به سال ۱۳۷۷ برمیگردد که موسسه نهال و بذر، تحقیقاتی را بر روی ۹ رقم خارجی و ۲ رقم داخلی به نامهای اتابکی و محلی در ورامین انجام داده است.
ارزش غذایی
توت فرنگی منبع بسیار خوبی از ویتامین ث و سرشار از پتاسیم و سلولز است و مقدار چربی و سدیم آن در مقایسه با سایر محصولات ناچیز است.
خواص دارویی
میوه توت فرنگی تقویت کننده قلب بوده و موجب تصفیه خون می شود. با توجه به خاصیت ضد عفونی کنندگی، برای بیماری های جلدی از قبیل جرب توصیه می شود.
املاح موجود در میوه های توت فرنگی خاصیت نرم کنندگی سینه و شکم را دارند، به هضم غذا کمک می کند. تنگی نفس را برطرف و سرفه خشک را درمان می کند. میوه و اندام های رویشی توت فرنگی به علت داشتن آهن و اسید سالیسیلیک، مسکن و تب بر بوده و برای بیمارانی که مبتلا به درد مفاصل، رماتیسم، نقرس، سنگ کلیه، مسمومیت، درد کبد هستند تجویز می گردد.
مشخصات گیاه شناسی و ارقام توت فرنگی
توت فرنگی از خانواده گل سرخیان ( Rosaceae ) و از جنس Fragaria است. گونه ای که امروز کشت می شود F.ananassa می باشد که اکثر واریته های درشت میوه از آن حاصل شده است. قالب رقم کشت در منطقه صومعه سرا ( selva ) می باشد.
نیازهای اکولوژیکی ( شرایط اقلیمی )
توت فرنگی در برابر سرما نیمه مقاوم است. برگهای توت فرنگی سرمای اول پاییز یا اوایل زمستان ( -۹/۴ درجه سانتی گراد ) را بدون صدمه تحمل می کند. بهترین دما برای تولید توت فرنگی، شب های خنک بین ۷ تا ۱۳ درجه با رطوبت نسبی ۶۰ تا ۹۰ درصد است، به همین دلیل نواحی ساحلی دریا برای کشت توت فرنگی می تواند مناسب باشد.
روش تکثیر
توت فرنگی را می توان به چهار روش تکثیر کرد:
۱- بذر: ازدیاد توت فرنگی از روش کاشت بذر اغلب برای اصلاح توت فرنگی و ایجاد ارقام جدید بکار می رود و برای کشت های تجاری توصیه نمی شود.
۲- ساقه های رونده: ساده ترین و تجاری ترین شیوه تکثیر، استفاده از ساقه های رونده است بوته های یکساله ای که قرار است از آنها برای تکثیر استفاده شود نباید به گل و میوه بنشیند.
۳- تقسیم طوقه: این روش برای ارقامی که از طریق ساقه رونده به راحتی تکثیر نمی شوند کاربرد دارد و برای سایر ارقام، روشی غیر اقتصادی و نامطلوب می باشد.
۴- کشت بافت: این روش معمولاً برای جلوگیری از بیماری های ویروسی توت فرنگی کاربرد دارد و از بافت مریستم انتهایی ساقه های رونده، گیاهان جدید بوجود می آید. از این روش برای تولید انبوه توت فرنگی استفاده می شود.
خاک: خاکهای لومی شنی، شنی رسی یا خاکهای لمونی هوموس دار که زهکشی خوبی دارند برای پرورش توت فرنگی مناسب است. خاک مناسب باید دارای اسیدیته ۳/۵ تا ۵/۶ باشد. PH مناسب برای خاک های رسی ۳/۵ و برای خاکهای شنی نزدیک به ۵/۶ است.
کودهای مورد نیاز
برای آماده کردن زمین توت فرنگی بهتر است ابتدا چند ماه قبل از عملیات کاشت، حاصلخیزی و کیفیت خاک را به طور دقیق از طریق آزمایشگاه های خاک و آب تعیین نمود و با نمونه هایی که برابر دستورالعمل کارشناسان از زمین های مورد نظر تهیه می کنند به آزمایشگاههای مربوطه ارسال و پس از تفسیر تجزیه فیزیکی و شیمیایی خاک نسبت به پخش نمودن کود دامی پوسیده ( معمولاً ۴۰-۳۰ تن در هکتار ) به همراه مقدار مورد نیاز کودهای پتاسه و فسفره اقدام و با شخم زدن آن را با خاک مخلوط نمود.
کاشت
بهترین زمان کاشت بوته های توت فرنگی اوایل فصل پاییز می باشد. بدین ترتیب که کشاورزان پس از آماده کردن و تسطیح زمین نسبت به ایجاد جوی و پشته اقدام می نمایند و با توجه به تعداد ردیف بر روی پشته ها، عرض پشته را ۱۲۰-۸۰ سانتی متر با فواصل ۴۰ سانتی متر از یکدیگر احداث می کنند. فاصله بین بوته ها روی ردیف ۲۰ تا ۳۵ سانتیمتر و فاصله بین دو ردیف روی پشته ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر است. می توان روی هر پشته دو تا چهار بوته توت فرنگی کشت کرد.
برداشت
زمان برداشت توت فرنگی بستگی به شرایط آب و هوایی، جنس خاک، خصوصیات رقم و نحوه مصرف ( تازه خوری، مربا و … ) دارد. برداشت میوه توت فرنگی بهتر است در ساعات خنک روز و به هنگام صبح که میوه ها سفت و تازه هستند، انجام شود. زمان برداشت محصول توت فرنگی معمولاً از اواسط اردیبهشت تا اواسط تیر می باشد.
