با نگرش بر توسعه شهرنشینی و زندگی ماشینی و دور شدن هر چه بیشتر انسان ها از طبیعت، بهره مندی و داشتن یک نماد کوچک از طبیعت زیر آب در منازل و مکان های عمومی با نام آکواریوم می تواند تاثیر مثبت و مناسبی را بر زندگی انسان های سراسر دنیا که اکنون ساکنان اصلی شهرها هستند بگذارد و با این مقدمه اشاره می کنیم به وضعیت تولید و پرورش ماهیان زینتی یا ماهیان آکواریومی در کشور زیبا و پهناور ایران.
امروزه شاهد تولید انواع ماهیان زینتی در کشور می باشیم. ذکر این نکته نیز ضروری است که روند حرکت این صنعت در ایران رو به رشد و صعودی بوده است. که این امر نشان دهنده این است که اشخاص علاقمند به این رشته همگام با الگوهای مدرن تکثیر و پرورش این گونه آبزی زیبا و رنگارنگ و با عنایت به دسترسی به منابع مختلف و متعدد داخلی و خارجی راه را برای توسعه و پیشرفت این رشته مهیا نموده اند.
علل رشد صنعت تکثیر و پرورش ماهیان زینتی در ایران
به طور کلی علت روند رشد ماهیان زینتی در ایران مخصوصاً بعد از سال ۷۹ به چند دلیل عمده می باشد :
- اقبال تولید کنندگان به گرفتن مجوزهای مربوطه و معرفی بعنوان تولید کننده حقیقی و حقوقی.
- استقبال تولید کنندگان جدید از رشد بازار و اقبال به سرمایه گذاری و تولید ماهیان زینتی .
- تسهیل در دسترسی به اطلاعات علمی از سراسر دنیا.
- سود اقتصادی مناسب، نیاز آبی کم و راه اندازی در ابعاد و ظرفیت های مختلف و تنوع گونه ایی.
اهمیت پرورش ماهیان زینتی و آکواریوم
کشور ما دارای پتانسیل فراوان و ظرفیت های بالا در امر تولید و صادرات این گونه آبزی می باشد. توسعه صنعت پرورش ماهیان زینتی با هدف استفاده بهینه از منابع آب و امکانات موجود تولید اشتغال و درآمد را به دنبال دارد. ماهیان زینتی از معدود آبزیانی هستند که به راحتی در زندگی شهری و آپارتمان نشینی با کمترین هزینه قابل نگهداری است. به طوری که پرورش ماهی زینتی قابل اجرا در مناطق مختلف ترجیحا مناطق گرم و معتدل زمینه ساز اشتغال زایی فراوانی نیز هست، به شکلی که در هر کارگاه کوچک پرورش ماهی زینتی دست کم دو نفر به طور مستقیم و دو نفر به طور غیر مستقیم مشغول به کار می شوند.
بسترهای مختلف پرورش ماهی هان زینتی
- سالن های با سازه های ساختمانی که در ابعاد مختلف می باشند (طرح های خانگی و صنعتی ).
- سوله های با سقف فلزی یا سفالی و عایق بندی شده و با ارتفاع ۴ تا ۴/۵ متر
- سازه های گلخانه ایی که برای پرورش گونه های خاص که نیاز نوری بیشتری دارند .
- روش های باز که پرورش فصلی و یا با اقلیم هایی با ثبات دمایی مناسب اجرا می گردد (استخرهای بزرگ و کوچک رو باز ).
دسته بندی ماهیان زینتی
ماهیان زینتی از نظر تولید مثل به دو دسته ماهیان زینتی زنده زا که شامل ماهی گوپی، مولی، دم شمشیری و پلاتی می باشند. ماهیان زینتی تخمگذار که بیشترین تنوع را دارند و بیشترین حجم تولید و پرورش در این دسته هستند (انواع سیکلیدها ، تتراها ، گلدفیش ها، گورامی، باربها، کت فیشها و…)
ماهیان زینتی همچنین از نظر شرایط فیزیکی شیمیایی آب به انواع ماهیان سرد آبی و گرم آبی و ماهیان آب شور و شیرین نیز تقسیم بندی می شوند .